خواص شگفت انگیز تخم شربتی
تخم شربتی یکی از دانه‌های مغذی است که به دلیل خواص شگفت‌انگیزش برای سلامتی، از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است. این دانه کوچک سرشار از فیبر، پروتئین، و اسیدهای چرب امگا 3 است و به بهبود گوارش، کاهش وزن، کنترل قند خون و کاهش کلسترول کمک می‌کند. علاوه بر این، تخم شربتی به دلیل خاصیت جذب آب بالا، به بدن در حفظ رطوبت و جلوگیری از گرسنگی کاذب کمک کرده و به‌عنوان یک مکمل طبیعی برای سلامت عمومی بدن شناخته می‌شود. در ادامه مطلب به بررسی خواص شگفت انگیز تخم شربتی خواهیم پرداخت.
- در این مقاله خواهید خواند:
- تخم شربتی چیست؟
- مهم ترین خواص تخم شربتی
- آیا تخم شربتی یا تخم ریحان فرق دارد؟
- تخم شربتی برای لاغری
- آیا تخم شربتی فیبر دارد؟
- با تخم شربتی چه موادی استفاده کنید؟
- سخن آخر
- سوالات متداول
تخم شربتی چیست؟
تخم شربتی دانه‌های ریز و سیاهی هستند که از یک گیاه یک‌ساله شبیه به ریحان به دست می‌آیند و در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می‌کنند. این گیاه که از خانواده نعنا است، در فصل بهار رویش می‌یابد و بومی آمریکای جنوبی محسوب می‌شود، هرچند امروزه در کشورهای دیگر نیز کشت می‌شود.
تخم شربتی با نام‌های مختلفی مانند بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک و بورنگ نیز شناخته می‌شود و در برخی موارد به آن دانه‌های سابجا یا توکماریا نیز می‌گویند. این دانه‌ها وقتی در آب حل می‌شوند، آب را جذب کرده و یک لعاب ژله‌ای دور خود ایجاد می‌کنند. به دلیل خواص خوراکی و بافت خاص خود، تخم شربتی در تهیه نوشیدنی‌ها و دسرهای مختلف کاربرد دارد.
تخم شربتی در دو نوع ریز و درشت در بازار موجود است. تخم شربتی ریز که با نام تخم شربتی سنتی ایران شناخته می‌شود، یکی از پرطرفدارترین انواع این دانه است. این دانه گیاهی از گیاه ریحان کوهی به‌دست می‌آید و طبع خنکی دارد. تخم شربتی ریز به دلیل لعاب کمتر و مزه خاص خود، برای تهیه نوشیدنی‌های خنک تابستانی بسیار مناسب است.
در مقابل، تخم شربتی درشت که به آن تخم ریحان نیز گفته می‌شود، لعاب بیشتری دارد و طبع آن گرم است. این نوع تخم شربتی، که به نام تخم شربتی بالنگو نیز معروف است، از خانواده نعنا بوده و دانه‌های بزرگ‌تری نسبت به تخم شربتی ریز دارد. تخم شربتی درشت را می‌توان در مناطقی مانند دامنه‌های البرز، کرمان، اصفهان و شیراز یافت.
به طور کلی، هر دو نوع تخم شربتی ریز و درشت دارای خواص مفیدی هستند و انتخاب بین آن‌ها بستگی به نیاز و ذائقه شما دارد.
مهم ترین خواص تخم شربتی
تخم شربتی منبع غنی از مواد مغذی است که به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. این دانه‌ها کم‌کالری بوده و شامل ۴۲ درصد کربوهیدرات، ۲۰ درصد پروتئین و ۲۵ درصد چربی سالم هستند. همچنین، این دانه‌ها سرشار از فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ بوده و به‌عنوان منبعی غنی از مواد معدنی مانند پتاسیم، منگنز، مس، کلسیم و منیزیم، ویتامین C و فولات شناخته می‌شوند. به دلیل وجود این مواد مغذی، تخم شربتی ریز و تخم شربتی درشت برای افرادی که از گوشت یا لبنیات پرهیز می‌کنند، منبع خوبی از آهن و کلسیم است.
تخم شربتی درشت به‌طور معمول در ترکیب با شربت‌هایی مانند خاکشیر یا زعفران استفاده می‌شود و به‌عنوان یک خنک‌کننده طبیعی در روزهای گرم تابستان عمل می‌کند. همچنین این دانه‌ها به دلیل توانایی جذب آب، خاصیت کنترل اشتها دارند و برای ماه رمضان جهت کاهش گرسنگی و تشنگی مناسب هستند. تخم شربتی دارای خواص ضد التهابی و ضد سرطانی نیز می‌باشد و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن به سلامت دستگاه گوارش، کبد و پوست کمک می‌کند.
خواص تخم شربتی ریز، تخم شربتی درشت و خاکشیر برای دیابت و کبد
تخم شربتی می‌تواند سطح قند خون را کاهش داده و به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در حفظ قند خون کمک کند. مصرف این دانه‌ها قبل از غذا می‌تواند از افزایش شدید قند خون بعد از غذا جلوگیری کند. همچنین، تخم شربتی به کاهش کلسترول خون کمک کرده و به همین دلیل می‌تواند نوشیدنی مفیدی برای افراد مبتلا به دیابت و چربی خون باشد. ترکیب خاکشیر و تخم شربتی نیز اثرات مثبتی بر کبد دارد و به کاهش چربی خون و پاکسازی کبد کمک می‌کند.
افرادی که دچار کبد چرب هستند، می‌توانند از خواص فیبر محلول موجود در تخم شربتی بهره‌مند شوند که باعث کاهش جذب کلسترول و کنترل سطح قند خون می‌شود. همچنین، مصرف منظم این دانه‌ها اجمله تخم شربتی ریز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی نظیر سیروز کبدی و سرطان کبد را کاهش دهد. در طب سنتی، ترکیب خاکشیر و تخم شربتی به‌همراه ترنجبین برای پاکسازی کبد توصیه می‌شود.
آیا تخم شربتی یا تخم ریحان فرق دارد؟
در مقایسه ظاهری میان دانه‌های تخم شربتی و تخم ریحان، باید گفت که دانه‌های تخم شربتی ریزتر، مشکی‌تر و براق‌تر هستند و شکل بیضوی دارند، در حالی که دانه‌های تخم ریحان درشت‌تر، کدرتر و دارای لبه‌های زاویه‌دار می‌باشند. وقتی تخم شربتی در آب قرار می‌گیرد، به رنگ خاکستری در می‌آید و لعاب‌دار می‌شود، اما تخم ریحان پس از جذب آب بزرگ‌تر شده و به رنگ سیاه مات نزدیک می‌شود.
گیاه هر دو از خانواده ریحان‌ها هستند، اما به دلیل تفاوت در منطقه رشد، نام‌های متفاوتی به خود گرفته‌اند. تخم ریحان از گیاه ریحان معمولی یا سبزی ریحان به دست می‌آید، در حالی که تخم شربتی از ریحان کوهی یا وحشی به دست می‌آید و به همین نام معروف شده است. هرچند هر دو دانه خواص مشترکی دارند، اما تخم شربتی درشت و تخم شربتی ریز به دلیل ترکیبات قوی‌تر، خواص شگفت‌انگیزتری نسبت به تخم ریحان دارند.
تخم شربتی غنی از ویتامین‌ها و اسیدهای چرب امگا 3، امگا 6 و امگا 9 است، در حالی که تخم ریحان بیشتر به دلیل فواید آن برای معده و خاصیت ملین بودن شناخته می‌شود. به‌هرحال، با توجه به فیبر بالای این دانه‌های مفید، لازم است که هنگام مصرف آن‌ها آب فراوان بنوشید تا خواص آن‌ها به‌خوبی جذب بدن شود.
تخم شربتی برای لاغری
تخم شربتی به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی از امگا ۳، فیبر، و پروتئین، گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که به دنبال راهکارهای طبیعی برای کاهش وزن هستند. این دانه با افزایش سرعت متابولیسم و کاهش احساس گرسنگی، می‌تواند به کنترل وزن و کاهش اضافه‌وزن کمک کند. البته برای رسیدن به نتایج بهتر، مصرف تخم شربتی باید همراه با یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم باشد.
آیا تخم شربتی فیبر دارد؟
تخم شربتی به‌ویژه به دلیل غنی بودن از فیبر، به‌خصوص فیبر محلول مانند پکتین، از جمله دانه‌هایی است که برای سلامتی بسیار مفید شناخته می‌شود. فیبر موجود در تخم شربتی نه‌تنها به بهبود گوارش کمک می‌کند، بلکه تأثیرات مثبتی در کاهش وزن و کنترل سطح قند و کلسترول خون دارد. در ادامه به بررسی خواص شگفت‌انگیز فیبر تخم شربتی ریز و مزایای آن می‌پردازیم:
- تأمین نیاز روزانه به فیبر
یکی از مهم‌ترین خواص تخم شربتی، تأمین بخش قابل توجهی از نیاز روزانه بدن به فیبر است. تنها با مصرف یک قاشق غذاخوری تخم شربتی، می‌توان حدود ۷ گرم فیبر دریافت کرد که ۲۵ درصد از نیاز روزانه بدن به فیبر را تأمین می‌کند. این دانه به خصوص برای افرادی که مصرف فیبرشان کم است، یک راهکار ساده و طبیعی برای افزایش دریافت فیبر محسوب می‌شود.
2. سلامت روده و خواص پربیوتیکی
تخم شربتی به دلیل دارا بودن پکتین، برای سلامت روده بسیار مفید است. پکتین، نوعی فیبر محلول است که با تغذیه باکتری‌های مفید در روده، به افزایش تعداد آن‌ها کمک می‌کند. این باکتری‌ها که شامل باکتری‌های ضد التهابی نیز می‌شوند، به سلامت سیستم گوارش کمک کرده و از التهابات روده‌ای جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل مصرف تخم شربتی می‌تواند نقشی کلیدی در سلامت روده‌ها داشته باشد.
3. احساس سیری و کنترل اشتها
یکی دیگر از خواص شگفت‌انگیز تخم شربتی این است که به افزایش احساس سیری کمک می‌کند. پکتین موجود در تخم شربتی تخلیه معده را به تأخیر می‌اندازد و سطح هورمون‌های مرتبط با سیری را افزایش می‌دهد. این خاصیت ممکن است به کنترل اشتها کمک کند، اما هنوز تحقیقات کافی برای تأیید اینکه مصرف تخم شربتی به‌عنوان یک استراتژی مؤثر در کاهش وزن باشد، در دسترس نیست.
- کمک به کنترل قند خون
مطالعات نشان داده‌اند که تخم شربتی می‌تواند به کنترل سطح قند خون کمک کند. در یک تحقیق، افراد مبتلا به دیابت نوع دو که بعد از هر وعده غذایی، ۱۰ گرم تخم شربتی را در آب مصرف کردند، پس از یک ماه کاهش ۱۷ درصدی قند خون بعد از غذا را تجربه کردند. این خاصیت تخم شربتی، آن را به گزینه‌ای مناسب برای افرادی که نیاز به کنترل قند خون دارند، تبدیل کرده است.
- کاهش کلسترول خون
فیبر محلول پکتین در تخم شربتی همچنین به کاهش سطح کلسترول خون کمک می‌کند. پکتین با مهار جذب کلسترول در روده، باعث کاهش میزان کلسترول در خون می‌شود. در یک تحقیق، افرادی که به مدت یک ماه روزانه ۳۰ گرم تخم شربتی مصرف کردند، کاهش ۸ درصدی کلسترول خون را تجربه کردند. این خاصیت می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کمک کند.
تخم شربتی با داشتن فیبر فراوان، به‌ویژه پکتین، به سلامت روده، کنترل قند خون، کاهش کلسترول و افزایش احساس سیری کمک می‌کند. هرچند برخی از این خواص به‌طور علمی تایید شده‌اند، اما همچنان نیاز به مطالعات بیشتری برای بررسی دقیق‌تر تأثیرات آن بر سلامتی وجود دارد. با این حال، مصرف این دانه‌ها به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند تأثیرات مثبتی بر سلامتی شما داشته باشد.
با تخم شربتی چه موادی استفاده کنید؟
مکمل‌های طبیعی تخم شربتی شامل دانه چیا، اسفرزه و خاکشیر هستند که هر یک از این دانه‌ها خواص خاص خود را دارند و بهبود سلامت بدن را تسهیل می‌کنند. دانه چیا به دلیل سرشار بودن از اسیدهای چرب امگا 3، فیبر و پروتئین، مشابه تخم شربتی به کاهش وزن و تقویت سیستم گوارش کمک می‌کند. اسفرزه نیز به‌عنوان یک ملین طبیعی، به بهبود گوارش و کاهش التهاب روده معروف است و به تنظیم کلسترول و قند خون کمک می‌کند. خاکشیر نیز به‌طور گسترده‌ای برای رفع یبوست، سم‌زدایی کبد و تسکین دستگاه گوارش استفاده می‌شود و یک نوشیدنی ایده‌آل برای روزهای گرم تابستان است. ترکیب این دانه‌ها با تخم شربتی می‌تواند اثرات مفید آن‌ها را دوچندان کند.
سخن آخر
با توجه به خواص متعدد تخم شربتی، از بهبود گوارش گرفته تا کنترل وزن و قند خون، اضافه کردن این دانه شگفت‌انگیز به رژیم غذایی می‌تواند تاثیرات مثبتی بر سلامت شما داشته باشد. اگر به دنبال یک راهکار طبیعی و مفید برای ارتقاء سلامت خود هستید، تخم شربتی گزینه‌ای ایده‌آل است. برای تهیه این دانه مغذی، می‌توانید به فروشگاه‌های معتبر آنلاین مانند عطاری‌های اینترنتی از جمله سایت عطاری آنلاین مراجعه کنید و از تخم شربتی با کیفیت برای بهره‌مندی از تمامی این خواص استفاده کنید.
سوالات متداول
1. آیا مصرف تخم شربتی به کاهش وزن کمک می‌کند؟
بله، تخم شربتی با دارا بودن فیبر زیاد و خاصیت افزایش احساس سیری، به کنترل اشتها کمک کرده و می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، به شرطی که همراه با یک رژیم غذایی متعادل و ورزش مصرف شود.
- آیا تخم شربتی به کنترل قند خون کمک می‌کند؟
بله، تخم شربتی می‌تواند به کاهش سطح قند خون پس از وعده‌های غذایی کمک کند و برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو مفید است.
- چگونه می‌توان تخم شربتی را مصرف کرد؟
تخم شربتی معمولاً در آب خیسانده شده و به شکل ژله‌ای درمی‌آید. می‌توان آن را به انواع نوشیدنی‌ها، اسموتی‌ها و حتی دسرها اضافه کرد.
- آیا مصرف تخم شربتی عوارض جانبی دارد؟
در بیشتر موارد، مصرف تخم شربتی ایمن است. اما مصرف بیش از حد آن ممکن است به مشکلات گوارشی مانند نفخ منجر شود، بنابراین بهتر است به مقدار مناسب مصرف شود و از آب کافی استفاده کنید.
- شاید برایتان مفید باشد:
- سنگ صفرا
- فشار خون
- ریزش مو