بالنگو چیست و چه خاصیت هایی دارد؟

بالنگو چیست و چه خاصیت هایی دارد؟ بالنگو یک گیاه دارویی پرخاصیت از خانواده ریحان‌ها است که به دلیل خواص درمانی و طعم ملایم، در طب سنتی و آشپزی کاربرد دارد. این گیاه به دلیل خاصیت ضدالتهابی و ملین ملایم، از دیرباز برای درمان مشکلات گوارشی مانند یبوست و تسکین التهابات داخلی استفاده می‌شده است. همچنین، دانه‌های بالنگو به دلیل داشتن فیبر و مواد مغذی، می‌توانند به سلامت دستگاه گوارش و کاهش قند خون کمک کنند. امروزه این گیاه به شکل‌های مختلف مانند دانه یا عصاره در عطاری‌ها و فروشگاه‌های محصولات گیاهی موجود است و توسط افراد به عنوان یک مکمل طبیعی در رژیم غذایی و برای سلامت بدن استفاده می‌شود.

فهرست مطالب

بالنگو چیست

بالنگو چیست و چه خاصیت هایی دارد؟ بالنگو یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد در طب سنتی و فرهنگ ایرانی است که از آن به‌ویژه برای درمان مشکلات عصبی، بیماری‌های کبدی و کلیوی استفاده می‌شود. بخش مفید و قابل استفاده‌ی این گیاه، دانه‌های آن است که به دلیل خاصیت موسیلاژی و کاربردهای درمانی متعدد، ارزش بالایی دارد. این دانه‌ها علاوه بر خواص دارویی، به‌عنوان طعم‌دهنده‌ای ملایم در انواع نوشیدنی‌ها استفاده می‌شوند.

 

این گیاه که نام علمی آن Lallemantia iberica است، به خانواده‌ی نعناع تعلق دارد و شامل گیاهانی علفی و یک‌ساله یا چندساله است. ساقه‌های این گیاه می‌توانند بدون کرک یا کرک‌دار باشند. خانواده‌ی نعنا در ایران از ۴۶ جنس و ۴۱۰ گونه تشکیل شده است.

بالنگو چیست و چه خاصیت هایی دارد؟

بالنگو دارای اندام‌های هوایی سنبله‌مانند و برگ‌های حاشیه‌دندانه‌ای است که دندانه‌ها به خار ختم می‌شوند. گل‌های این گیاه دارای کاسه‌ای پنج دندانه‌ای با لبه‌ای زبر و برجسته هستند و گلبرگ‌ها نیز دارای دو شیار طولی هستند. همچنین، چهار پرچم با میله‌های ریش‌دار در قاعده دارد و فندقچه‌ی آن به شکل مستطیلی و سه‌وجهی بوده که در انتها دارای زائده‌ای غشایی است.

 

دانه‌های بالنگو به رنگ قهوه‌ای تیره تا سیاه و صاف هستند. زمانی که با آب تماس پیدا می‌کنند، پوشش موسیلاژی شفافی ایجاد می‌کنند که حجم دانه را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد بافتی هیدروکلوئیدی می‌شود. طعم دانه‌های مرطوب‌شده ملایم و آرامش‌بخش است. این گیاه به‌طور وحشی در نواحی مختلفی از ایران مانند شمال، شرق، جنوب شرق و رشته‌کوه‌های البرز می‌روید.

 

بالنگو که از خانواده‌ی ریحان به حساب می‌آید، دارای دانه‌هایی سرشار از موسیلاژ و منبعی غنی از فیبر، روغن و پروتئین است و اثرات دارویی و تغذیه‌ای بسیاری دارد. این گیاه در برخی مناطق آذربایجان به صورت دیمی و آبی کشت می‌شود و در میان کشاورزان به نام "قره‌زرک" شناخته می‌شود. بالنگوی شهری و بالنگوی شیرازی از انواع معروف این گیاه هستند.

 

مانند تخم ریحان و تخم شربتی، تخم بالنگو نیز در ترکیب با آب لعاب‌دار می‌شود و ماده‌ای غلیظ و چسبناک ایجاد می‌کند. دانه‌های پودر شده‌ی آن در برخی نواحی جنوبی ایران به‌عنوان تقویت‌کننده بدن و برای درمان بیماری‌های روان‌پریشی استفاده می‌شود.

خواص کلی بالنگو

بالنگو چیست و چه خاصیت هایی دارد؟ بالنگو گیاهی از خانواده ریحان است که شباهت زیادی به ریحان دارد و رنگ آن سبز مایل به سفید است. برگ‌های این گیاه بدون کنگره هستند و دانه‌های آن از دانه‌های ریحان بزرگ‌تر و از نظر خواص به تخم شاهسفرم نزدیک است. در طب سنتی ایرانی، از تخم این گیاه به عنوان دارویی پرخاصیت استفاده می‌شود؛ بنابراین، منظور از بالنگو بیشتر تخم آن است. تخم بالنگو جزء بذرهای دارای لعاب است، به این معنی که با خیساندن آن در آب، مایع چسبناکی به دست می‌آید که بدون مزه قوی بوده و خواص دارویی و درمانی زیادی دارد.

موسیلاژ یا فیبرهای خوراکی محلول موجود در این دانه‌ها، نوعی ترکیب ژل‌ساز است که در برخی ادویه‌ها و چاشنی‌ها نیز یافت می‌شود و فواید بسیاری مانند کاهش چربی خون دارد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که دانه‌های بالنگو می‌توانند به بهبود کلسترول خون در افرادی که رژیم غذایی پرچرب دارند کمک کنند.

 

تخم بالنگو به‌ویژه برای درمان مشکلات گوارشی مؤثر است و به تقویت قوای معده کمک می‌کند. همچنین، این دانه‌ها برای تقویت قلب نیز مفید هستند و در کاهش تپش قلب، برطرف کردن ترس و وحشت، و بهبود اسهالی که منشأ روده‌ای دارد، همراه با گلاب استفاده می‌شود. تخم بالنگو همچنین در کاهش ترشحات پشت حلق مفید است و می‌تواند باعث رقیق شدن ترشحات و کاهش آن‌ها شود.

طبیعت بالنگو

به‌طور کلی، تخم بالنگو در بهبود مشکلات گوارشی بسیار مفید بوده و به تقویت معده کمک می‌کند. این گیاه دارای طبیعتی گرم و تر در درجه اول است.

تخم بالنگو برای تقویت قلب موثر بوده و به کاهش تپش قلب، کاهش اضطراب و رفع ترس و وحشت کمک می‌کند. همچنین در درمان اسهال روده‌ای همراه با گلاب مفید است و در رفع زحیر نیز تأثیر مثبتی دارد.

 

بالنگو دارای خاصیت ملطف و محلل بوده و به تقویت مغز، معده و ایجاد نشاط قلبی کمک می‌کند. این گیاه همچنین سودا را تحلیل برده و برای درمان بیماری‌های بلغمی و اختلالات سوداوی، موثر است. تخم بالنگو به رفع گرفتگی‌های مغزی و تقویت عملکرد کبد نیز کمک شایانی می‌کند.

مهم ترین خواص آن برای خانم ها

تخم بالنگو تأثیرات مفیدی برای قلب دارد و می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند، همچنین باعث ایجاد آرامش و احساس سبکی در ناحیه قفسه سینه می‌شود. این دانه گیاهی برای کاهش اضطراب و احساس ترس مفید است و می‌توان آن را به‌عنوان داروی کمکی برای افرادی که به ورم روده (کولیت) مبتلا هستند، تجویز کرد.

 

این شربت خاصیت قابل‌توجهی در کاهش ورم روده دارد، به‌خصوص اگر مقدار گلاب بیشتری به آن اضافه شود. مصرف ناشتا و روزانه این شربت می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند، و افزودن یک قاشق غذاخوری خاکشیر به آن نیز می‌تواند تأثیرات مفید آن را افزایش دهد. طبع تخم بالنگو گرم و مرطوب است.

افراد و کودکانی که به طور مداوم از نزله (ترشحات پشت حلق) یا زکام (سرماخوردگی) رنج می‌برند، می‌توانند با مصرف منظم شربت تخم بالنگو به‌جای آب، مقاومت بدن خود را در برابر سرماخوردگی افزایش دهند. این گیاه با تقویت معده، قلب و مغز و دفع اخلاط مضر، باعث تقویت سیستم دفاعی بدن و پیشگیری از سرماخوردگی می‌شود.

 

خواص کلی تخم بالنگو به شرح زیر است:

 

  • دارای طبع گرم و مرطوب است.
  • خنک‌کننده، مسکن و آرام‌بخش درد می‌باشد.
  • در کاهش نفخ و رفع یبوست مؤثر است.
  • مقوی قلب است.
  • در درمان دل‌پیچه و اسهال مفید است.

برای درمان سرفه‌های خشک، می‌توان از مخلوط تخم بالنگو، تخم ریحان، بالنگ و قدومه (هر کدام ۱۰ گرم) استفاده کرد. این ترکیب را در یک لیوان آب کمی جوشانده و همراه با نبات یا عسل میل کنید.

در درمان اسهال‌های دموی، ۲۰ گرم تخم بالنگو را در ۵۰۰ سی‌سی آب بجوشانید، سپس صاف کرده و مصرف کنید.

برای بهبود غش، جنون و مشکلات پوستی (جرب خشک و تر) و همچنین برای بلغم و سودا، می‌توان از شربت جوشانده تخم بالنگو استفاده کرد؛ یک قاشق مرباخوری از آن را در یک لیوان آب جوشانده و با نبات شیرین میل کنید.

برای درمان آسم، مخلوطی از تخم بالنگو، تاج‌ریزی، خارخاسک، گل بنفشه و تاج‌خروس (هر کدام ۵ گرم) به همراه ۲۰ گرم شکر تغار نرم ساییده، در آب حل کرده و به‌آرامی در چند نوبت مصرف کنید.

مکمل های بالنگو

استفاده از گیاهان دارویی و دانه‌های مفید در طب سنتی از قدیم مورد توجه بوده و برای بهبود سلامت و درمان طبیعی بسیاری از بیماری‌ها به کار گرفته می‌شوند. مکمل‌های گیاه بالنگو از قبیل، خاکشیر، دانه چیا و بارهنگ هر کدام دارای خواص منحصر به فردی هستند که برای بهبود عملکرد بدن و پیشگیری از بیماری‌ها مؤثرند. در ادامه به معرفی و توضیح ویژگی‌های این گیاهان می‌پردازیم.

 

بالنگو گیاهی از خانواده نعناعیان است که دانه‌های آن به دلیل داشتن فیبر بالا و خواص ضدالتهابی به عنوان یک مکمل محبوب در طب سنتی شناخته می‌شود. این دانه‌ها برای کاهش التهابات، بهبود هضم و تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر هستند. از بالنگو می‌توان به صورت دم‌نوش یا خیس‌شده در آب برای رفع مشکلات گوارشی و تقویت سلامت عمومی بدن استفاده کرد.

 دانه چیا

دانه چیا به عنوان یکی از غنی‌ترین منابع فیبر و اسیدهای چرب امگا-۳ شناخته شده است. این دانه‌ها برای کاهش وزن، کنترل قند خون و بهبود عملکرد گوارش مفید هستند. دانه چیا را می‌توان با خیس‌کردن در آب و ایجاد حالت ژله‌ای مصرف کرد که به احساس سیری کمک کرده و در کنار یک رژیم غذایی متعادل، برای افرادی که می­خواهند کاهش وزن داشته باشند، مفید است.

خاکشیر

خاکشیر گیاهی پرکاربرد در طب سنتی است که برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش، رفع یبوست و کاهش التهابات بدن استفاده می‌شود. این گیاه خاصیت خنک‌کنندگی دارد و برای رفع گرمازدگی و سم‌زدایی بدن مفید است. مصرف خاکشیر به‌صورت شربت یا اضافه‌کردن آن به غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند به هضم غذا و تسکین مشکلات گوارشی کمک کند.

بارهنگ

بارهنگ گیاهی چندساله است که برگ‌ها و دانه‌های آن به عنوان مکمل‌های دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این گیاه دارای خواص ضدباکتریایی است و برای درمان التهاب، زخم‌ها و بهبود عملکرد کبد مفید است. همچنین، برگ بارهنگ دارای ویتامین C و K بوده و به تقویت سیستم ایمنی و بهبود پوست کمک می‌کند. از بارهنگ به صورت دم‌نوش یا به شکل ضماد برای درمان مشکلات پوستی و عفونت‌ها استفاده می‌شود.

آیا بالنگو برای مغز ضرر دارد؟

بالنگو یکی از گیاهان دارویی مفید است که در طب سنتی به عنوان یک تقویت‌کننده‌ی طبیعی برای سیستم عصبی شناخته می‌شود. این گیاه به دلیل خاصیت آرام‌بخشی و تسکین‌دهنده‌ای که دارد، می‌تواند در کاهش استرس و اضطراب موثر باشد. از سوی دیگر، این گیاه به عنوان یک مسکن طبیعی برای سردرد و مشکلات عصبی به کار می‌رود و تاثیر مثبتی بر مغز و سلامت روان دارد. تا کنون تحقیقات علمی دقیقی در مورد ضرر بالنگو برای مغز صورت نگرفته، اما مصرف معتدل آن به ویژه به صورت شربت، نه تنها مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه برای بهبود عملکرد مغز نیز مفید است.

بهترین زمان مصرف بالنگو

برای بهره‌بردن از خواص بالنگو، بهترین زمان مصرف آن به صورت شربت در صبح ناشتا یا عصر است. مصرف ناشتا می‌تواند به بهبود هضم، تقویت معده و پاکسازی بدن از سموم کمک کند. در صورتی که برای کاهش سردرد و تسکین اعصاب از آن استفاده می‌کنید، می‌توانید بالنگو را شب قبل از خواب به صورت شربت مصرف کنید تا تاثیر آرام‌بخش آن در خواب راحت‌تر را تجربه کنید. لازم به ذکر است که در طول فصول سرد سال نیز مصرف آن برای جلوگیری از سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی توصیه می‌شود.

عوارض بالنگو

اگرچه بالنگو یک گیاه مفید است و مصرف آن به صورت متعادل معمولاً عارضه‌ای به همراه ندارد، اما مصرف بیش از حد آن ممکن است برخی عوارض جانبی را ایجاد کند:

 

  • گرم شدن بیش از حد بدن: بالنگو طبع گرمی دارد و مصرف زیاد آن می‌تواند برای افرادی با طبع گرم مشکلاتی مانند افزایش حرارت بدن و عوارض جانبی مانند سردرد و جوش ایجاد کند.
  • اسهال: در صورت مصرف زیاد، ممکن است بالنگو باعث اسهال شود که به دلیل دفع سموم و رطوبت اضافی بدن است.
  • حساسیت و عوارض در دوران بارداری: مصرف بالنگو در دوران بارداری باید با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد، زیرا تاثیرات آن بر جنین هنوز به طور کامل مشخص نیست.
  • اختلالات گوارشی: در برخی افراد، مصرف بالنگو ممکن است منجر به ناراحتی‌های گوارشی مانند نفخ و سوزش معده شود.

بالنگو برای کبد

بالنگو به دلیل خاصیت دفع سموم و پاکسازی بدن، به کبد نیز کمک می‌کند. این گیاه با کاهش رطوبت اضافی بدن، می‌تواند عملکرد کبد را بهبود بخشد و اخلاط سوخته را دفع کند. بالنگو از تجمع مواد زائد در کبد جلوگیری کرده و باعث عملکرد بهتر این عضو می‌شود. همچنین، برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونت‌ها نیز موثر است. بنابراین، مصرف متعادل بالنگو به عنوان یک گیاه تصفیه‌کننده می‌تواند به حفظ سلامت کبد کمک کند و در بهبود مشکلات مرتبط با آن نقش داشته باشد.

 

بالنگو گیاهی با خواص فراوان برای سیستم عصبی، دستگاه تنفسی و گوارشی است که به ویژه در فصول سرد سال توصیه می‌شود. مصرف معتدل آن برای افراد سردمزاج فواید زیادی دارد، اما برای افراد گرم‌مزاج توصیه می‌شود با احتیاط مصرف کنند. برای بهره‌بردن از خواص آن در تقویت بدن و پیشگیری از بیماری‌ها، شربت بالنگو با عسل و آب گرم یک گزینه عالی محسوب می‌شود.

بالنگو با چه گیاهانی تداخل دارد

بالنگو یک گیاه دارویی پرخاصیت است، اما مانند بسیاری از گیاهان دارویی دیگر، ممکن است در ترکیب با برخی گیاهان دیگر دچار تداخل شده و عوارض جانبی ایجاد کند. بهتر است به چند مورد از گیاهانی که می‌توانند با بالنگو تداخل داشته باشند، توجه داشته باشید:

  1. گیاهان با خاصیت قوی ملین (مانند سنا و روغن کرچک): بالنگو خود دارای خواص ملین ملایم است و مصرف همزمان آن با گیاهانی که ملین قوی دارند، می‌تواند باعث اسهال و مشکلات گوارشی مانند نفخ و کرامپ شود.
  2. گیاهان ضدانعقاد (مانند زنجبیل، سیر و جینکو بیلوبا): بالنگو ممکن است اثرات ضدانعقادی داشته باشد. در نتیجه، ترکیب آن با گیاهانی که خاصیت رقیق‌کنندگی خون دارند، می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. افراد مصرف‌کننده این گیاهان باید از ترکیب آن با بالنگو خودداری کنند.
  3. گیاهان کاهش‌دهنده قند خون (مانند دارچین و شنبلیله): بالنگو به طور ملایمی ممکن است قند خون را کاهش دهد. مصرف همزمان آن با گیاهانی که اثر مشابه دارند می‌تواند منجر به افت شدید قند خون شود که به خصوص برای افراد دیابتی خطرناک است.
  4. گیاهانی مانند قاصدک و جعفری: چون بالنگو به خودی خود می‌تواند به میزان کمی مدر باشد، مصرف آن همراه با گیاهانی که خاصیت ادرارآور دارند ممکن است باعث از دست دادن بیش از حد آب بدن و ایجاد مشکلاتی مثل کاهش سطح الکترولیت‌ها شود.
  5. گیاهان با خواص خواب‌آور (مانند سنبل‌الطیب و بابونه): بالنگو ممکن است اثر آرامبخشی ملایمی داشته باشد. ترکیب آن با گیاهان خواب‌آور می‌تواند اثر خواب‌آوری را تشدید کند و در بعضی افراد به خواب‌آلودگی بیش از حد یا حتی اختلالات خواب منجر شود.

پیشنهاد می‌شود قبل از مصرف همزمان بالنگو با هر یک از گیاهان دیگر، با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت کنید تا از تداخلات احتمالی جلوگیری شود و از فواید این گیاه به بهترین شکل بهره‌مند شوید.

نتیجه گیری

بالنگو یک گیاه مؤثر با فواید بی‌شمار برای سلامت بدن به شمار می‌آید که مصرف آن به صورت متعادل و با آگاهی از تداخلات احتمالی با سایر گیاهان و داروها می‌تواند به بهبود وضعیت گوارشی و کاهش التهابات کمک کند. برای خرید بالنگو و سایر محصولات گیاهی با کیفیت و اطمینان از اصل بودن محصولات، می‌توانید به سایت عطاری آنلاین مراجعه کنید که مجموعه‌ای از بهترین گیاهان دارویی و مکمل‌های طبیعی را ارائه می‌دهد.

بالنگو چه خواصی برای دستگاه گوارش دارد؟

بالنگو به دلیل داشتن فیبر و ترکیبات ملین ملایم، به بهبود هضم و کاهش یبوست کمک می‌کند و به عنوان یک تقویت‌کننده گوارش شناخته می‌شود.

 

آیا بالنگو می‌تواند قند خون را کاهش دهد؟

بله، مصرف متعادل بالنگو ممکن است باعث کاهش قند خون شود، اما افراد مبتلا به دیابت باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف کنند.

 

مصرف بالنگو برای چه افرادی توصیه نمی‌شود؟

مصرف بالنگو برای زنان باردار، افرادی که داروهای ضد انعقاد مصرف می‌کنند و افرادی با مشکلات گوارشی خاص بدون مشورت با پزشک توصیه نمی‌شود.

 

بهترین روش مصرف بالنگو چیست؟

برای بهره‌مندی از خواص بالنگو، می‌توانید دانه‌های آن را در آب خیس کرده و به شکل ژله‌ای مصرف کنید یا از آن در دمنوش‌های گیاهی استفاده کنید.

مقالات مفید دیگر...

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *